Ο καιρός των αντι-τσιγγάνων


  

Οι  Ρομά και η ολιγοήμερη παραμονή τους στην παραλία της Βαρκιζας , όπως και αλλου στην Αττική, είναι πλέον κλασσικό θέαμα και θεμα συζητησης. Εχει αποκτήσει μια θέση στην επικαιρότητα του καλοκαιριού με τα περιοδικά ρεπορταζ και τις αναφορές , όπως έχουν οι ειδησεις για επερχόμενο καυσωνα ή τα πλάνα με καλιγραμμα κοριτσια στα δελτια ειδησεων .  
   Μαζι με την εμφανιση των Ρομά , Τσιγγάνων , Γύφτων ( όπως θελει καθενας ας τους λέει ) εμφανίζονται με την ίδια ένταση και όλες οι φοβίες , στερεότυπα , συμπεριφορές που ακολουθούν την παρουσία τους . Πάντα έτσι ήταν . Οι Ρομά είναι ενα τυπικό παράδειγμα κοινωνικά περιθωριοποιημένης ομάδας και αντίθετα με την γενική εντύπωση δεν είναι από δική τους επιλογή. Αν υπάρχει κατι που αποτελεί  επιλογή τους αυτό δεν ειναι παρα μόνο το γεγονός ότι επιμένουν σε πείσμα των μοντερνων καιρών να διατηρούν ζωντανα τα στοιχεία της ιδιαίτερης πολιτιστικής ταυτότητας τους , της γλώσσας τους και των κοινωνικών δομών τους.

    Εμφανίζονται τσιγγάνοι στις ελεύθερες παραλίες κυρίως τα Σαββατοκύριακα. Τρομερό θεαμα!!!!
Τρομερό για μια κοινωνία που ξεχνά με ευκολία το ίδιο της το παρελθόν. Ας μπούμε στον κόπο να θυμόμαστε  ότι τα καλοκαιρινά μπάνια των Ελλήνων τις παλιότερες δεκαετίες δεν γίνονταν στις οργανωμένες πλάζ με ομπρέλες , ξαπλώστρες και αποδυτήρια μόνο. Ούτε παραθέριζαν όλοι στο Λαγονησι , στις καμπάνες στα Αστερια Γλυφαδας , στα μικρά εξοχικά της Βουλας και της Βουλιαγμένης. Ούτε εκαναν διακοπές στο Πορτο Υδρα στο όπως ο Λαμπρος Κωνσταντάρας στις παλιές ελληνικές ταινίες. Υπήρχαν και οι πολλοί , φτωχοί ανθρωποι του μεροκάματου , αυτοί που έπαιρναν μια κουβερτα , λίγα τρόφιμα και φρούτα και ανέβαιναν στο λεωφορείο για να περάσουν ενα Σαββατοκύριακο κάτω από τα δεντρα της παραλίας, δίπλα στο κύμα. Συχνά θα κοιμόντουσαν κιόλας εκει... Πενήντα χρόνια πριν ....Τόσα χρειάστηκαν για να πουμε τα σαββατοκύριακα weekends και  το κολατσιο snack , τόσα για να εκχωρηθούν οι ελευθερες παραλίες σε επενδυτες και όσες δεν εκχωρηθηκαν να νοικιάζονται σε άλλους επενδυτες για να εκμεταλλεύονται ομρελοξαπλώστρες. Αυτή η πρόοδος μόνο τους Ρομά δεν αγγιξε καθώς θεωρούνται πρόβλημα προς αποφυγή από το επίσημο κρατος και τους Δήμους , πολύ δε περισσότερο από την κοινωνία.
  
     Στο θεμα των τσιγγάνων , το τόσο φορτωμένο με προκαταλήψεις και στερεοτυπα , σπεύδουν όλοι να σπεκουλάρουν , να στοχοποιήσουν , να στιγματίσουν. Από τους δημοτικούς άρχοντες – σερίφηδες που οργανώνουν συστηματικές παρενοχλήσεις σε καταυλισμούς . Αστυνομικούς διοικητες που συλλαμβάνουν και προσάγουν Ρομά με δικά τους κριτηρια βασισμένα στο εθνοτικό προφίλ¹, και προφανή στόχο τη συνδεση Ρομά και εγκληματικότητας. Αγανακτισμένους κατοίκους που όταν δεν εκφάζουν την απέχθεια τους είναι πρόθυμοι να οργανωσουν αποσπάσματα στα πρότυπα της Κου-Κλουξ-Κλαν ή των νεοναζιστικών συμμοριών και να εκδιώξουν τους <<βρωμόγυφτους>> από την περιοχή.

    Πισω όμως από τις βαθιά ριζωμένες αντιλήψεις υπάρχουν η πραγματικότητα , τα στοιχεία και τα γεγονότα. Ικανα να εξηγήσουν το προβλημα-Ρομά , να εντοπίσουν πραγματικά και όχι φανταστικά ζητήματα και να προκρίνουν λύσεις.

Οι Ρομά αποτελούν όχι μόνο στην Ελλάδα τα πρώτα και κύρια θύματα ρατσιστικών προκαταλήψεων σε ότι αφορά τη φιλοσοφία, τον τρόπο ζωής και τις επιλογές των κοινοτήτων τους. Τα θεμελιώδη δικαιώματά τους παραβιάζονταν και εξακολουθούν να παραβιάζονται συστηματικά.
Οι Ρομά έχουν υιοθετήσει έναν τρόπο ζωής και παραδόσεις που διαφέρουν από τα ήθη της πλειοψηφίας, θεωρούνται όμως από τους ίδιους θεμελιώδη στοιχεία της συλλογικής τους ταυτότητας και πηγή υπερηφάνειας του λαού τους. Ένα τέτοιο στοιχείο είναι ο νομαδικός τρόπος ζωής –μολονότι αυτός εκπίπτει σταδιακά. Παλιότερα αυτός ο νομαδικός τρόπος ήταν αποτέλεσμα της ανάγκαιότητας και χρησιμότητας των Ρομά στην αγροτική κοινωνία της Ελλάδας γιατι η ενασχόληση τους με το εμπόριο και τις τεχνες τους καθιστούσε απαραίτητους. Η ερημωση της υπαίθρου και η αστυφιλία σε συνδιασμό με τη χρηση βιομηχανικών προιόντων κατεστησε τους Ρομά αχρείαστους. Η αλλαγή και προσαρμογη σε νεες επαγγελματικές δεξιότητες είναι πολύ δυσκολότερη για ανθρώπους που στερούνται εκπαίδευσης. Όσοι ασχολήθηκαν με τις αγροτικές εργασίες αντιμετωπίζουν τα ίδια προβλήματα εκμεταλλευσης που αντιμετωπίζουν και οι μεταναστες που εργαζονται στον αγροτικό τομέα. Η αδυναμία προσβασης τους σε υπηρεσίες και προγραμματα καταρτισης τους καθιστα a priori στο περιθώριο της αγοράς εργασίας. Η απουσία προγραμματων εκπαίδευσης που να στοχεύουν στις ιδιαιτερότητες των Ρομά – μην ξεχνάμε πως τα ελληνικά δεν ειναι μητρική τους γλώσσα – οδηγεί και τις  επόμενες γενιες στο κοινωνικό περιθώριο. Η ελλειπής αντιμετωπιση του στεγαστικού προβλήματος που αντιμετωπίζουν ή των υποδομών στις γειτονιές του και στους οργανωμένους καταυλισμούς καθιστούν τις συνθηκες ζωης τους αφόρητες.
Ακόμη και στις μέρες μας που υπαρχουν προς διαθεση  σημαντικά ποσά  κυρίως από ευρωπαικά προγραμματα για την βελτιωση των συνθηκών ζωής των Ρομά , αυτά είτε δεν απορροφούνται λόγω έλλειψης σχεδιασμού είτε ΚΥΡΙΩΣ , διασπαθίζονται σε δραστηριότητες προβολής των Δημάρχων , αν όχι σε καταχρησεις που σε καμία περιπτωση πάντως δεν εκπληρώνουν το σκοπό τους. Για την πολιτεία και τους Δημους ενα μεγαλο ποσοστό Ρομά θεωρείται ανιθαγενες καθως ειτε λόγω των μετακινησεων είτε της αδυναμίας να βοηθηθούν ουσιαστικά σε απλές για τους υπόλοιπους διαδικασίες δεν υπάρχουν στα δημοτολόγια στα ληξιαρχία . Αρα δεν μπορούν να στείλουν στο σχολείο τα παιδια τους , να ψηφίσουν , να τυχουν μεριμνας. Αχρηστοι , ανημποροι , αόρατοι...

    Τι προτείνουν όμως οι τσιγγανοκυνηγοί ; Να πάψουν τη νομαδική ζωή και να αποκτήσουν μόνιμη στεγη. Γενναιόδοροι κιόλας καταθέτουν και άποψη για τη δημιουργία πρότυπων οικισμών. Πού όμως θα είναι αυτοί; Φυσικά μακριά από τις συνοικίες και τους Δημους των Ελληνων. Γκέτο τσιγγανικα λοιπόν ειναι η λύση για τις στεγαστικές αναγκες τους , παρότι οι ίδιοι μεμφονται την υπαρξη γκέτο, άβατων. Αν θα θελαμε να μιλάμε για απογκετοποίηση θα επρεπε να προκρίνονται λύσεις όπως η ισοκατανομή των τσιγγανων στους Δημους της επικράτειας βασει πληθυσμού. Στο Δημο Βαρης – Βούλας – Βουλιαγμένης ετσι θα αντιστοιχούσαν περίπου 20 οικογενειες Ρομά².
Διαφωνεί κανείς ότι αυτό θα εξάλειψει αμέσως την γκετοποίηση , τον παραγκωνισμό των τσιγγάνων και θα τους καταστίσει μέλη ενεργα του συνόλου ; Ή μήπως θα αντιπαραβληθεί απέναντι στην ανάγκη εξαλειψης ενός προβλήματος , οι πιθανές πτωσεις των τιμών των ακινήτων επειδή θα γεμίσουν οι γειτονιές των προνομιούχων προαστίων με οικογενειες << σκατόγυφτων>> , που θα εχουν και επισκέψεις από του <<βρωμιάρηδες >> ομοεθνείς τους; Διαλέγετε και παίρνετε...

    Με τέτοια αντιμετώπιση του ζητήματος , για παράδειγμα θα μπορούσαν τα τσιγγανακια να πανε και σε σχολείο να γίνουν όπου χρειάζονται τμήματα ενισχυτικής διδασκαλίας , να μορφωθούν , να αποκτήσουν επαγγελματικές επιλογές. Να ενταχθούν στη συχρονη κοινωνία , ακόμα και να αποβαλλουν αντιλήψεις που ενυπάρχουν σ αυτούς όπως η εξάλειψη της ιεραρχικής φατριακής δομής των κοινωνιών τους , με τους αρχηγους – δυναστες . Ή μήπως εννοούμε αμιγως τσιγγανικα σχολεία , για να μην συγχνοτίζονται τα ελληνοπουλα με τα << βρωμόπαιδα τους που κλέβουν >> ; Ας κάνουμε τον κόπο να σκεφτούμε τι σταση επέδειξε ο καθενας σε σκόρπιες ειδησεις που ειδαν το φως της δημοσιότητας όταν εγγράφησαν τσιγγανακια σε δημόσια σχολεία . Διαμαρτυρίες  γονιών και δημάρχων , απειλές , κινητοποίηση φορέων για να τα διωξουν, συχνα και προπηλακισμοί ή επιθεσεις σε καταυλισμούς. Τα παιδια είτε δεν πηγαν στο σχολείο είτε στις ελάχιστες φορές που πηγαν αντιμετώπισαν τέτοιο αποκλεισμό στην τάξη από συμμαθητες , δασκάλους , σχολική κοινότητα που στην πλειοψηγία των περιπτωσεων διεκοψαν τη φοιτηση³. Κι εδω διαλέγετε και παίρνετε ....

Συμπερασματικά , η υπαρξη των Ρομά , η ενταξη τους στην συχρονη κοινωνία, ειναι ενα θεμα που απαιτεί πολλά περισσότερα από ευχές και κατάρες , προκαταληψη και ρατσισμό  , φόβο και μίσος.
Μερικές μόνο παράμετροι του τεράστιου θεματος που αφορά 240000 ανθρωπους σε αυτή τη χωρα αναδειχθηκαν εδω. Η παραβατικότητα , η ελλειψη αγωγής κατα τα κοινα αποδεκτα πρότυπα, η βρωμιά ειναι πρώτα και κύρια αποτελεσμα του καινωνικού αποκλεισμού , της φτωχιας και της εξαθλίωσης και δεν ειναι στοιχείο του Τσιγγανικου DNA.

Σκεφτείτε, το θεαμα της οικογενειας Ρομά που κατασκηνωνουν ενα σαββατοκύριακο στην παραλία και κανουν φασαρία και λερωνουν το χωρο ειναι λιγοτερο ή το ιδιο αποκρουστικό με την οικογενεια των <<μπαλαμων>> που αραζουν το τζιπ μεσα στην άμμο, ακούνε Βερτη στη διαπασων και φευγουν αφηνοντας μια παραλία γεματη με κυπελάκια καφε από τα EVEREST , περιοδικά μόδας  και περιτυλίγματα από σνακ ; Οι μεν ειναι οι απολίτιστοι ή δε πολιτισμένοι ή μηπως όχι;

Αν δεν αλλάξουμε εμεις το πιθανό ειναι να μην αλλάξουν ούτε οι Ρομά και απέναντι στα παιδακια τους που ζητιανευούν , τις γυναικες που λένε τη μοίρα και τους αντρες που ληστευουν σπίτια και πουλάνε χαλιά να εχουμε να αντιπαραβάλουμε αντιτσιγγανικές πρακτικές και ρητορία. Κανοντας ενα ακόμα βήμα προς τον εκφασισμό της κοινωνίας μας. Οι επιλογές ειναι είναι είτε μια κοινωνία ισότητας , χωρις αποκλεισμούς είτε οι περιθωριωποιηση των διαφορετικών από μας
Για την ώρα όμως, ως κοινωνία διαλέξαμε να παιξουμε  στον καιρό των αντι- τσιγγάνων ....

  1. Από την Αναφορά του Ελληνικού Παρατηρητηριου των Συμφωνιών του Ελσίνκι στην εισαγγελία Πρωτοδικών Αθήνας για σειρά αδικημάτων με άμεσο ή έμμεσο ρατσιστικό χαρακτήρα.
  2.  αναγωγη ειναι βασισμένη στο συνολικό πληθυσμό των Ρομά στην επικράτεια (240.000 άτομα περίπου ) και τα πληθυσμιακά στοιχεία του Δημου σε σχεση με τους υπόλοιπους Καλικρατικούς δήμους της χώρας.
  3. Τα παραδείγματα από περιστατικά στο Αργος , την Κατω Αχαιά , τη Νεα Κίο και αλλού είναι ενδεικτικά της νοοτροπίας και της στασης των τοπικών κοινωνιών στο θεμα της ενταξης των Ρομά στο εκπαιδευτικό συστημα.

Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια